Spor yaparken oluşan her türlü yaralanmaya spor yaralanması diyoruz. Ciddi spor yaralanmaları okul çocuklarının %33 ünde görülür. Yapılan bir araştırmada spor yaralanmasıyla hastaneye gelen çocukların %23 ünde futbol,%17 sinde basketbol,%14 ünde voleybol sporu yaparken yaralanma olduğu saptanmıştır. Bu yaralanmaların %50 si akut,%50 si kronik yani süregelen yakınmalarla hastaneye başvurmuşlardır.  Spor yaralanmalarının en büyük nedeni doktor kontrolü olmadan bilinçsizce, ısınmadan yapılan spor sonucu olmaktadır.

       Spor yaralanmalarının çocuklarda sık görülmesinin nedeni;Çocuklarda gelişmekte olan kemik dokuları,büyüme kıkırdakları;kas ve eklem bağlarına göre daha kuvvetsizdir bu yüzden kas ve bağların kasılması kemik ve kıkırdaklarda yaralanmalara neden olabilir.

Çocuklarda kemik ve kıkırdak yaralanmaları daha çok görülürken genç erişkinlerde yumuşak doku yaralanmaları daha sık görülür

• Vücut kitlelerine göre daha geniş temas yüzeyine sahiptirler
• Baş vücuda oranla daha büyüktür o nedenle travmaya daha açıktır
• Koruyucu malzeme kullanımı vücut küçük olduğu için daha zordur
• Büyüme kıkırdakları yumuşaktır ve travmaya açıktır
• İnce motor becerileri yeterince gelişmemiştir

Son zamanlarda spor para kazanma sektörü olarak görülmekte. Ana-baba,öğretmen,antrönör çocuklardan yüksek performans beklemekte bu d çocukları gücünün üstünde hareketlere zorlamakta ve spor yaralanmalarına zemin hazırlamakta.

1-7 gün Spordan uzaklaşmaya neden olan spor yaralanmasına hafif 8-21 gün uzaklaşmaya orta,21 günden fazla uzaklaşmaya neden olan spor yaralanmasına ağır spor yaralanması diyoruz.

SPOR YARALNMALARINI HAFİFTEN AĞIRA DOĞRU SIRALARSAK

• Kas yorgunluğu:Eksersiz sırasında oluşan artık ürünlerin yeterince atılamaması ve vücutta birikmesiyle olur.İstirahatle 1-2 saat içinde geçer
• Kas ağrısı(hamlık);ağır ve alışılmadık eksersizler sonrası günlerce süren ağrılar olabilir.Eksersize ara vermek gerekmez.Şiddetini azaltmak yeterlidir.
• Kas zorlanması;Kasın uzama kapasitesinin üzerinde gerilmesi sonucu oluşan birkaç kas lifinin devamlılığının bozulmasıyla kaekterize bir durumdur.Kasın bütünlüğü bozulmamıştır. 1-2 Gün istirahat yeterlidir
• Kısmi kas yırtılması;Kasımnen üst düzeyde gerilmesi veya kasılması sonucu oluşur.Kasta kanama ve şişlik vardır.2-3 gün istirahat yeterlidir
• Tam kas yırtılması;Bir kas gurubunun tamamının yırtılması sonucu olur.Yırtık bölgesinde ileri derece de şişlik,morluk ve şiddetli ağrı vardır.kas ta kuvvet azlığı ve hareket sınırlılığı vardır. Tedavide;aktivite durdurulmalı.Kası zorlayacak her türlü hareket,muayene,masaJ,sıcak uygulaması engellenmeli.Soğuk uygulanmalı,koruyucu bandaj veya atel le en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır.
• SOĞUK TEDAVİSİ;sportif yaralanmaların ana tedavisidir. Kanamayı ve şişliği azaltmaya yardımcı olur.2 saat ara ile 20 dakika süre ile uygulanabilir günlük uygulama en fazla 2 saat olabilir
• Burkulma(Distorsiyon):Daha çok ayak bilelerinde görülür.Kasların eklemlere yapıştığı bağlarda hafif orta ve ağır dereceye kadar varan kopmalar vardır.Burkulmanın şiddetine göre soğuk uygulaması ve istirahat,bandaj,atel hatta operasyona kadar giden tedavi seçeneklerinden yararlanılabilir
• Kas kemikleşmesi(Myositis ossificans);kas yırtılması ve kanama sonucu tedavinin zamanında ve yeterli olmaması durumunda kan pıhtısı üzerine kalsiyum birikmesiyle olur. Kas ağrılıdır, kuvvet kaybı vardır,elastikiyetini kaybetmiştir.Hareketler azaltılmalı ve uzun bir tıbbi yardım almalıdır.
• Kemik kırıkları:itici,çekici,sıkıştırıcı veye makaslayıcı kuvvetler sonucu Kemiğin anatomik bütünlüğünün bozulmasıdır.Atel,alçı ya da operasyona kadar giden tedavi yöntemleri olabilir.

ÖZELLİKLE ÇOCUKLARDA DAHA SIK GÖZLEDİĞİMİZ SPOR YARALANMALARI

• Bel ağrıları;Genelde hareketle ortaya çıkan bazen istirahatte de görülen bel ağrıları çocuklar için oldukca önemlidir.Bel bölgesindeki kasların ve büyüme kıkırdaklarının zedelenmesi sonucu görülür.Isınmadan yapılan ağır antremanlar,aşırı yüklenmeler,yanlış zorlanmalar sonucu görülür.2-4-6 hafta spora ara vermek,ağrı kesiciler ve istirahat tedavisi yeterlidir.
• Pertes Hastalığı;Uyluk kemiğinin kalça eklemine yerleştiği yerdeki yuvarlak kısmın kanlanmasının bozulması hatta ölümü ve yeni kemik oluşumu ile karakterize bir durumdur.2-2,5 yılda geçer. Spor ve hareketler ağrılı dönemde kısıtlanır v ağrı kesicilerden yararlanılabilir
• Atıcı dirseği;Dirseğin iç kısmında zorlanmaya bağlı ayrılmalarla karakterizedir
• Atıcı omuzu;Omuz kemiğinin de aşırı kullanma ve zorlanmaya bağlı ayrılma ve kırıklarla karaterizedir
• Jimnastikci bileği;Koldaki büyük kemiğin elle birleştiği yerde kırılma ve ayrılmalarla karakterizedir
• Osggood-Schlatter Hastalığı;Çocuklarda çok sık görülür.Dizdeki bağların ayaktaki büyük kemiği çekmesiyle oluşan ayrımalardır
• Sinding-Larsen-Johonsson Sendromu;Diz kapağı bağının aşırı gerilmesi sonucu diz kapağınınalt kısmında zorlanma ve ağrı ile karakterize bir hastalıktır.Dizin alt kısmında ağrı olur.
• Sever Hastalığı; Ayak bileği arka bağlarının ayağın arka kısmındaki kemiği aşırı zorlamasıyla oluşur(Aşil tendonu-Kalkaneus). Çocukluk çağlarında oluşan topuk ağrılarının başlıca nedenidir.Yoğun fiziksel aktivite sonucu oluşur.Lastik topuklukla şok emilimi sağlanır.Antremanlar azaltılıp değişiklikler yapılmalıdır
• Osteokondritis Dissekans;Eklem kıkırdakları ve komşu kemiklerinde zorlama ve ayrılmalarla oluşan bir hastalıktır.13-17 yaşlar arası en fazla görülür.En sık diz,sonra ayak bileği dirsek omuz ve el bileklerinde görülür
• Stres kırıkları;Kasılma ve zorlanmaya bağlı olarak görülür. En çok ayak kemiğinde (Proximal tibia,Distal fibula).

ÇOCUKLARDA ANTREMAN

• Uygun ısınma-gerilme-Soğuma periyotları
• Başlangıçta hafta da 2-3 gün ,1-2 set ,Sonra 4 sete kadar artırılabilir
• Haftada 6-7 gün -8-12 Egzersiz. 8-15 sete kadar
• Antremanlar çocuğun fizyolojik ve psikolojik gelişim sürecini desteklemeli
• Sakatlıkları en aza indirmeli,
• Spora özgü teknik ve kondisyonel beceriler kazandırmalı