Öksürük solunum yollarını zararlı etkilerden koruyan vücudun en önemli savunma refleksidir. Öksürük bazen çocuğunuzun kendi ağız salgısının solunum yollarına kaçması gibi basit bir nedenden olabileceği gibi çoğunlukla da solunum yollarının bakteri ya da virüs denilen mikroplar tarafından tutulması gibi daha önemli bir nedenle olur. Mikroplar solunum yollarına girdiğinde vücudun savunma hücreleri onlara karşı koymakta ve onların solunum yollarında ilerlemelerine engel olmaktadır. Öksürük, solunum yollarında ilerleyen bu mikropları ve mikroplara vücut hücrelerinin savaşı sonucu ortaya çıkan artıkları dışarıya atan vücudun en önemli savunma mekanizmasıdır. Öksürük solunum yollarının bir çeşit süpürgesidir.
Eğer çocuğunuzun neşesi ve canlılığı yerinde ise, sizi emiyor ya da mamasını yiyorsa bırakın öksürsün. Çünkü öksürerek solunum yollarını temizler. Çocuklar erişkinler gibi öksürük sıvısını öksürerek dışarı çıkartamayabilir. Çoğunlukla bu sıvıyı yutarlar. Bu sıvıyı yutmasının hiçbir sakıncası yoktur. Bazen kusmalarında öksürük sıvısı olabilir. Bu da önemli değildir. Çocuk öksürüyor diye hemen öksürük kesici ilaçlar kesinlikle kullanmayınız. Hastalığını daha da ağırlaştırırsınız. Bazen doktorunuz size solunum yollarındaki yapışkan salgıyı sulandırıcı ilaç verebilir.
En önemli öksürük ilacı sudur. Bol su ve sulu gıdalar veriniz. Nane-limon, ıhlamur, papatya, rezene çayı gibi bitkisel çaylar solunum yollarındaki yapışkan sıvıyı yumuşatarak öksürüğü rahatlatır. Çocuğunuzun bulunduğu odayı havalandırın. Odadaki havanın nemli olmasını sağlayınız. Öksürükte burun yolunun açık tutulması da çok önemlidir. Eczaneden alacağınız halk arasında tuzlu su olarak adlandırılan Serum Fizyolojik içeren burun damlalarını kullanabilirsiniz. Günde 3-4 kez her bir burun deliğine 2-3 damla damlatmak yeterli olabilir. Burun tıkanıklığı aşırı ise 2-3 saat ara ile 3-5 damlada damlatabilirsiniz. Ufak çocuklarda burun damlası damlattıktan 5-6 dakika sonra ağızla çekilen burun aspiratörlerini kullanabilirsiniz.
Eğer öksürükle birlikte çocuğunuzun ateşi sürekli yüksek seyrediyorsa; bitkin, halsiz,huzursuz ve yiyeceklerini yemiyorsa (Hastalıkta çocuklar normalde yediklerinin üçte birini, dörtte birini yerler. Hastalık geçtikten sonra daha fazla gıda alarak bu açığı kısa sürede kapatır), burun delikleri her nefes alış verişte belirgin olarak açılıp kapanıyorsa, göğüs her nefes alış verişte ileri derecede inip kalkıyorsa en kısa sürede doktorunuza başvurunuz.
Çocuğunuzun bulunduğu yerde kesinlikle sigara içmeyiniz. Odayı sık sık havalandırınız. Gazla çalışan borusuz soba kullanmayınız.
Başarı Dileklerimle
Dr. Yılmaz BAY
Çocuk Sağlığı Uzmanı