Gözünüz aydın!

Bebeğinizi ve sizi kutluyorum. Bebeğiniz çok önemli ama ona bakabilmek için sizin de ruhsal ve bedensel olarak sağlıklı olmanız gerekir. Şimdi doğumdan sonra 6 hafta sürecek olan özel bir döneme girdiniz. Lohusalık dönemi olarak adlandırdığımız bu dönemde ruhsal ve bedensel olarak sizinde bebeğiniz gibi özel bir ilgi ve bakıma gereksiniminiz var.

     Emzirme süresince aşağıdaki noktalara dikkat etmelisiniz

• Çocuğunuz uyurken ya da onunla ailenin diğer bireyleri ilgilenirken sizde sakin bir ortamda dinlenin. Mümkünse uyuyun.
• Yakınlarınızdan bebeğinizin bakımı için yardım isteyin.
• Hamileliğiniz boyunca birçok kayıplarınız oldu. Onları yerine koymak ve iyi bir emzirme dönemi geçirmek için yeterli ve dengeli bir beslenme programı uygulamalısınız. Bol sıvı gıda tüketmelisiniz. Protein, karbonhidrat ve yağdan zengin, sebze ve meyve içeriği yüksek bir beslenme programı uygulamalısınız.
• Her gün 2-3 bardak dolaylarında süt ve süt ürünleri (Süt, yoğurt, ayran, muhallebi, sütlaç, peynir gibi) almalısınız.
• Her gün et, balık ya da tavuk etinden birinden 50 -100 gr dolaylarında almalısınız.
• Emzirme dönemi boyunca her gün mutlaka 1 yumurta yemelisiniz.
• Bol miktarda sebze ve meyve yemelisiniz.
• Yeterli ve dengeli bir beslenme için değişik gıdalardan yeterli miktarda tüketmelisiniz.
• Acı, ekşi, turşu, biberli, baharatlı yiyeceklerden fazla almamaya özen gösteriniz.
• Fazla lahana, pırasa, soğan, üzüm, kavun, karpuz, portakal, kolalı ve alkollü içkiler almayınız. Tüm bu gıdaların fazlası çocuğunuzun gaz sancılarını arttırır, onda ishale neden olabilir.
• Kabızlığa karşı lifli gıdaları bol tüketmelisiniz.
• Doktorunuzun önerileri doğrultusunda Polivitamin ve demir içeren bir destek alabilirsiniz.
• Ağır ve yorucu işlerden uzak durmalısınız. Ağırlık kaldırmayın ve sık merdiven inip çıkmayın.
• Düzenli yürüyüşlere bebeğinizle birlikte en kısa sürede başlamalısınız.
• Doktorunuzun önerileri doğrultunda; Normal doğumdan 24-48 saat sonra, sezaryenden 15-20 gün sonra; karın, bel ve pelvik kas eksersizlerine başlayabilirsiniz.

Lohusalık dönemindeki hormonal değişiklikler nedeniyle bu dönemde duygusal yönden daha hassas olabilirsiniz. Değişik duygular içinde olabilirsiniz. Sebepsiz ağlamalar, baş ağrıları, unutkanlık, dinlenememe, bebeği kabullenememe, depresyon halinde olabilirsiniz. Bunun geçici bir durum olduğunu bilin ve meraklanmayın. Yakın çevrenizden, doktorunuzdan, gerektiğinde de bir psikiyatri uzmanından yardım alabilirsiniz.

Doğumdan hemen sonra kendinize geldiğinizde(Genelde ilk yarım saat içinde) bebeğinizi mutlaka memenize tutmalısınız. Sütünüzün olup olmaması hiç önemli değildir. Bebeğiniz reflex olarak memenize yapışacak ve sütünüzün biran önce gelmesini sağlayacaktır. Sütüm yok, gelmiyor, bebeğim aç kalacak şeklinde bir endişeye kapılmayın. Doğarken sizden aldığı stoklar ilk 3-4 gün hiçbir şey almasa da ona yaşamını sürdürebilmesi için yeterlidir. Kolustrum ya da ağız sütü denen ilk süt genelde 2.-3. günlerde gelmeye başlar ve bebeğiniz için yaşamsal bir öneme sahiptir. Mutlaka bebeğinize vermelisiniz.

Emziren anneler meme bakımına özel bir önem göstermelidirler.

• Göğüslerinizi günde 1 kez ılık sabunlu su ile yıkamalısınız.
• Memenizden akan süt için hazır göğüs petleri kullanabilirsiniz. Bunun için pamuk ipliğinden yapılmış bir bezden de yararlanabilirsiniz.
• Plastik ve naylon sutyen kullanmamalısınız. Aksi taktirde memeler sürekli nemli kalır ve meme uçlarınız tahriş olur.
• Meme uçlarınız ağrıyorsa bebeğinizi kısa sürelerle ve sık sık emzirin.
• Her meme verişte; önce ağrımayan memenizle emzirmeye başlayın, sonrada ağrıyan memenizi verin. Ağrıyor diye meme vermeyi bırakmayın.
• Memeniz çok şiş ve sert ise çocuğunuz yeterince emmiyorsa; çocuğunuzu sık aralıklarla pozisyon değiştirerek emzirmelisiniz.
• Memelerinize ılık bir havlu koyarak yumuşatmaya çalışınız.
• Elinizle fazla bastırmadan masaj yaparak içindeki sütü boşaltmaya çalışınız.

Meme uçlarınız çatlamışsa

• Bunun sık görülen geçici bir durum olduğunu bilmelisiniz
• Emzirme sırasında memenin sadece ucunu değil arkasındaki siyah kısmını da çocuğunuzun ağzına vermelisiniz.
• Meme verme aralarını kısaltıp, çocuğunuzu daha az sürelerle memede tutmalısınız.
• Emzirme sonunda birkaç damla süt ile meme başını ıslatınız ve açık havada kurumaya bırakınız.
• Emzirmeye daha az ağrılı taraftan başlayınız.
• Bebeğin emme pozisyonunu sık sık değiştirerek onun emerken memenin yalnız bir noktasına değil farklı noktalarına basınç uygulanmasını sağlayınız.
• Çatlak meme başlarına bitkisel yağda sürebilirsiniz. Bitkisel yağın emzirme öncesi yıkanması gerekmez.
• Meme başlarına lanolin içeren bir krem sürebilirsiniz.
• Çatlaklar üzerine damlatacağınız birkaç damla limon veya portakal suyu ağrılı olmasına rağmen iyileşmeyi hızlandırır.

Asla sigara içmeyin ve sigara içilen ortamlardan uzak durun. Sigara içilen ortam çocukların solunum yolu enfeksiyonuna yakalanmasını kolaylaştırır ve solunum yolu enfeksiyonlarının daha uzun sürmesine neden olur.

Kendi kendinize ilaç almayınız. Doktorunuz ya da diş hekiminiz size ilaç verdiğinde; bebeğinizi emzirdiğinizi mutlaka doktorunuza söyleyiniz. Bazı ilaçlar anne sütünden bebeğe geçip ona zarar verebilir.

Her gün bebeğinizle birlikte açık havada 0,5-1 saat dolaşın. Neşeli ve dinç olun. Üzüntü, sıkıntı, stres süt salgılama refleksinizi olumsuz etkileyerek sütünüzü azaltacaktır.

Çocuğunuzla konuşun, ilk günden itibaren sizi duyar, hisseder ve anlar. Ona sevildiğini duyumsatmalısınız.

Emziren annelerin hamile kalma olasılığı emzirmeyenlere göre daha azdır ancak emzirme hamileliği tam olarak önlemez. Hangi tür doğum kontrolü yönetimi uygulayacağınıza doktorunuza danışarak karar vermelisiniz. Kendi kendinize doğum kontrol ilaçları almayınız çünkü bunlardan bazıları anne sütünü azaltırlar.

                                                                                             Başarı Dileklerimle.

                                                                                                 Dr. Yılmaz BAY

                                                                                         Çocuk Sağlığı Uzmanı

BEBEĞİNİ EMZİREN ANNE İÇİN GÜNLÜK BESLENME ÖRNEĞİ                          

“Anne Sütü ile beslenmek bebeğinizin en doğal ve en yaşamsal hakkıdır.”

KAHVALTI: 1-2 dilim tam tahıl ekmeği + 1 su bardağı süt + 1 yumurta + 1-2 dilim beyaz peynir + 2 tatlı kaşığı tere yağı ya da 4-6 adet zeytin + 1 yemek kaşığı bal, reçel, marmelat ya da pekmez.

ARA ÖĞÜN: 1 bardak süt (meyve suyu, ayran, limonata veya komposto da olabilir) + 1 porsiyon kuru yemiş. (10 adet fındık, badem ya da 2-3 adet ceviz.)

ÖĞLEN: 1-2 dilim tam tahıl ekmeği + 1 Kase(200-250cc) Çorba (sebze, mercimek, tarhana, yayla, ezogelin ya da yoğurtlu çorbalar olabilir) + 100-150 gr et ya da etli bir yemek (3-5 adet köfte, etli dolma, sebzeli köfte,balık,hindi veya tavuk olabilir) + 1 porsiyon kuru baklagiller(kuru fasulye, mercimek,nohut,bulgur) + 1 porsiyon pilav, makarna ya da erişte + 1 tabak yoğurt ya da ayran + 1 tabak taze mevsim salatası.

ARA ÖĞÜN:1 dilim börek, pasta, kek ya da poğaça + 1 tabak taze meyve salatası ya da kurutulmuş meyve (kayısı, erik üzüm gibi) + 1 porsiyon kuru yemiş .(10 adet fındık, badem ya da 2-3 adet ceviz.)

AKŞAM: 1-2 dilim tam tahıl ekmeği +1 Kase(200-250cc) Çorba (sebze, mercimek, tarhana, yayla, ezogelin ya da yoğurtlu çorbalar olabilir) + 100-150 gr et ya da etli yemek (kıymalı sebze yemeği, etli dolmalar, hindi, tavuk, balık gibi) + 1 Porsiyon pilav, makarna ya da erişte + 1 porsiyon yoğurt ya da sütlü tatlılar + 1 porsiyon meyve

YATARKEN: 1 su bardağı süt, yoğurt, ayran, meyve suyu ya da sütlü tatlılar.

Notlar:

1-Bebeğini emziren anne asla alkol almamalı ve sigara içmemelidir.

2-Bu beslenme programı ile beslenen ve bebeğini emziren anne kesinlikle kilo almaz.

3-Bu liste neler yiyebileceğinizi gösteren örnek bir listedir. Bu yiyeceklerin hepsini almazsanız da üzülmeyiniz. Daha az öğün ve daha az miktarlarla da sağlıklı beslenebilir ve çocuğunuzu uzun süreler emzirebilirsiniz. Çocuğunuz da sağlıklı olarak normal gelişmesini sürdürebilir.

                                                                                           Başarı dileklerimle

                                        Dr.Yılmaz Bay

                                             Çocuk Sağlığı Uzmanı