Bu dönemde çocuğunuz ilk dişleriyle parmağınızı ısırabilir. Diş çıkarma yaşı çocuktan çocuğa değişir. Bebeğinizin süt dişleri 20 tanedir ve anne karnında oluşmuştur. Ancak çene kemiğini yararak dışarı çıkmaya başlaması 6-8 ay dolaylarındadır. Bu bazen doğumda olabildiği gibi bazen 15-18 ay dolaylarında da olabilir. Erken diş çıkarmak olağanüstü bir gelişme olmadığı gibi, geç çıkarmak da gelişmesinin geri kalması değildir. Dişleri düzensiz aralıklarla ve çift çift çıkarır.
Yaklaşık diş çıkarma sırası şöyledir.
- 2 adet Alt ön kesiciler 6-8 ay
- 2 adet üst ön kesiciler 7-9 ay
- 2 adet üst yan kesiciler 8-10 ay
- 2 adet Alt yan kesiciler 10-12 ay
- 4 adet Alt ve üst ilk azı dişler 12-18 ay
- 4 adet Alt ve üst köpek dişleri 18-24 ay
- 4 adet Alt ve üst Arka azı dişleri 24-36 ay
Kalıcı dişler 6-7 yaş dolaylarında çıkmaya başlar. 18-20 yaş dolaylarında 4 adet akıl dişinin çıkmasıyla 32 ye tamamlanır.
Diş çıkarma döneminde bebeğiniz biraz huysuz, huzursuz, mızmız olabilir. Devamlı salyası akar oyuncaklarını ve sert cisimleri çiğner. Biraz ateş, öksürük, burun akıntısı, bazen de ishal olabilir. Paracetemol cinsi bir ağrı kesici ve ateş düşürücü kullanabilirsiniz. Eğer ateş ısrarla devam ederse doktorunuza danışınız. Çocuğunuz ağzına götürdüğü eşyalardan mikrop almış olabilir.
Bebeğinizin dişlerini, çıktığı andan itibaren temizleyiniz. Nemli bir bezi parmağınıza dolayarak dişlerini silebilirsiniz. 18-24 ay dolaylarında diş fırçası kullanmaya başlayabilirsiniz. Bu bezin ya da diş fırçasının üzerine çocuklar için hazırlanmış bir diş macunundan mercimek büyüklüğünde sürebilirsiniz. 2 yaşından sonra sabah akşam düzenli olarak artık kendi dişlerini kendisi fırçalamalıdır.
Aşınma olasılığına karşı kola, greyfurt, portakal, mandalina, limon gibi asitli yiyecek ve içeceklerden 1 saat sonra dişler fırçalanmalıdır.
Bebeğinizi tatlı ve şekerlemelerden mümkün olduğunca uzak tutunuz. Yalancı memeyi şeker, reçel, pekmez, bal, pudraşekeri gibi yiyeceklere batırarak çocuğunuza asla vermeyiniz.
Dr. Yılmaz Bay
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı